Onze vakgebieden

In 2018 speelde de juridische dienst opnieuw een belangrijke rol bij BRUGEL, zowel wat zijn specifieke opdrachten betreft als voor zijn meer transversale opdrachten ter ondersteuning van de andere diensten en de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.

GAS EN ELEKTRICITEIT

Adviesopdracht aan de regering

In 2018 heeft de juridische dienst van BRUGEL de regering algemeen advies gegeven over de uitvoering van twee grote projecten: de nieuwe Gas- en Elektriciteitsordonnantie (die in september van kracht werd) en de goedkeuring van de technische reglementen door de regering.

De gewijzigde ordonnantie tot regulering van de elektriciteits- en gasmarkt werd in juli 2018 goedgekeurd. De juridische dienst van BRUGEL heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de voorbereiding van deze ordonnantie.

Na ambitieus voorbereidend werk van BRUGEL werden bovendien de technische reglementen (wettelijke bepalingen) die de regels voor aansluitingen, toegangsaanvragen en metingen bepalen die SIBELGA toepast als de gebruikers toegang willen tot het net, definitief goedgekeurd.

"Vóór de goedkeuring van deze technische reglementen organiseerde ons team bijeenkomsten met SIBELGA en de verschillende leveranciers," benadrukt Karine Sargsyan. "Tijdens deze workshops werden door de verschillende spelers onderwerpen besproken zoals de aansluiting van elektrische voertuigen of de bepalingen die met de inwerkingtreding van MIG6 moeten worden aangepast. Na afloop van deze werkzaamheden werd het advies van BRUGEL omgezet in een formeel besluit. Dit is een fundamenteel belangrijke gebeurtenis voor ons."

Nieuwe beslissingsbevoegdheid

Met de inwerkingtreding van de nieuwe ordonnantie heeft BRUGEL nu de beslissingsbevoegdheid om de voorstellen voor technische reglementen van SIBELGA, de distributienetbeheerder (DNB) en ELIA, de regionale transmissienetbeheerder voor elektriciteit (TNB), goed te keuren of te verwerpen. Dankzij dit nieuwe prerogatief kon BRUGEL in 2018 de vinger leggen op verschillende hoofdstukken die verbeterd en aangepast moeten worden. "Dit grote project zal het mogelijk maken om vanaf 2019 alle technische reglementen waarvan de geest een beetje verouderd is grondig te herzien," besluit Karine Sargsyan. “Het is belangrijk op te merken dat deze bevoegdheid, die theoretisch reeds via de Europese richtlijnen van 2009 aan de regulator was overgedragen, nooit door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest was omgezet in de wetgeving. De effectieve activering van deze bevoegdheid verandert dan ook aanzienlijk de inhoud van de opdracht van BRUGEL."

Toepassing van de procedure voor de noodleverancier

Sinds de vrijmaking van de energiemarkt kunnen leveranciers failliet gaan, waarna het voor hen onmogelijk zou zijn energie te leveren aan hun klanten. Om dit risico te beperken en het eventuele in gebreke blijven van een leverancier te ondervangen, heeft de sector geprobeerd een systeem van noodleverancier op te zetten. Als Brusselse regulator is BRUGEL ertoe gehouden een dergelijke noodvoorziening voor te stellen in geval van in gebreke blijven. “Sinds 2016 werken alle regulatoren samen om een vervangingssysteem op nationaal niveau te proberen invoeren," aldus Karine Sargsyan. "De materie is zo complex gebleken dat deze denkoefening in 2018 helaas nog niet kon worden afgerond. Vooral omdat het jaar werd gekenmerkt door turbulentie op de leveringsmarkt, met name door twee leveranciers die bepaalde problemen ondervonden om hun opdracht te vervullen. Om aan deze situatie het hoofd te bieden, moest BRUGEL de bepalingen activeren van het Brussels wettelijk kader, dat deze rol van vervangingsleverancier aan Engie Electrabel delegeert."

Tijdens deze episode stelde BRUGEL vast dat de operationele regels voor vervangingsleveranciers niet nauwkeurig genoeg waren om alle nodige garanties te bieden in geval van in gebreke blijven van een leverancier. De regulator heeft vervolgens een advies op eigen initiatief verstrekt om de reikwijdte van twee kernpunten te versterken: de verplichtingen van de distributienetbeheerder in geval van faillissement en de problemen inzake de overdracht van informatie, berichten en communicatie aan de klanten. Dankzij dit analytische werk en de invoering van bepaalde regels heeft dit 'in gebreke blijven' geen significante impact gehad op de energiemarkt in Brussel. Bij de toepassing van deze regels zou een consument die door een eventueel in gebreke blijven van zijn leverancier wordt getroffen, over een redelijke termijn beschikken om, zonder kosten en vergoeding, een andere commerciële leverancier te kiezen alvorens overgedragen te worden aan de vervangingsleverancier.

General Data Protection Regulation (GDPR)

De algemene verordening gegevensbescherming (AVG - GDPR) is op 25 mei 2018 van kracht geworden. Dit dossier, dat wordt beheerd door de juridische dienst van BRUGEL, betreft alle persoonsgegevens van de consumenten. Om aan deze verordening te voldoen, heeft BRUGEL een voorstudie laten uitvoeren rond de naleving van de GDPR. Er zijn twee adviezen uitgebracht: een technisch advies en een juridisch advies. Om deze naleving te waarborgen, heeft BRUGEL ook een overheidsopdracht georganiseerd voor de benoeming van een DPO (Data Protection Officer) en een CSO (Chief security officer).

Ondersteuningsopdracht voor de andere diensten

Naast deze operationele ondersteuning heeft de juridische dienst van BRUGEL ook de andere interne diensten van BRUGEL ondersteund. Voor de tariefdienst was hij actief betrokken bij het opstellen van het ontwerp van methodologie en behandelde hij kwesties in verband met het non-discriminatiebeginsel.

Voor de dienst Markt en netten werkte hij mee aan projecten zoals ATRIAS of de slimme meters, die een belangrijke juridische reikwijdte hebben. In deze context heeft de juridische dienst zich ook gericht op de bescherming van de consument en de rechten en plichten van een distributienetbeheerder.

Voor de dienst Hernieuwbare energie was de juridische dienst betrokken bij grote strategische dossiers, waaronder de opvolging van kwesties met betrekking tot de prosumers en de groenestroomcertificaten. In 2019 zal de juridische dienst zich toespitsen op een kwalitatieve en kwantitatieve studie met betrekking tot deze groenestroomcertificaten.

Winter Package

In 2016 werkte de Europese Commissie aan de invoering van een nieuwe regelgeving betreffende de toekomstige energiemarkt. Deze denkoefening werd eind 2016 geconcretiseerd in wetteksten die de naam 'Winter Package' kregen. In 2018 heeft de juridische dienst van BRUGEL dit proces met veel aandacht verder opgevolgd om zijn toekomstige beslissingen of acties af te stemmen op de nieuwe Europese lijn. In december 2018 zijn twee richtlijnen en een verordening in werking getreden. Deze teksten, die met name betrekking hebben op collectief eigenverbruik, energiegemeenschappen en bestuursregels, zullen een impact hebben op de opdracht van BRUGEL in 2019. De meeste werkzaamheden zullen daarom plaatsvinden tussen 2019 en 2021, wanneer dit nieuwe Europees kader wordt omgezet in het Brussels wettelijk kader.

WATER

Voor de watersector heeft de juridische dienst van BRUGEL in 2018 twee specifieke taken op zich genomen: de oprichting van een bemiddelingsdienst en de goedkeuring van de algemene voorwaarden.

Oprichting van een bemiddelingsdienst

In overeenstemming met de voorschriften van de Kaderordonnantie Water heeft BRUGEL de opdracht gekregen om vanaf januari 2020 een bemiddelingsdienst op te zetten. "In antwoord op dit verzoek heeft onze dienst een advies op eigen initiatief opgesteld waarin we het Brussels parlement hebben verzocht deze wettelijke bepaling te wijzigen", legt Karine Sargsyan uit. "We hebben gevraagd om de bemiddelingsdienst te vervangen door een uitbreiding van de bevoegdheden van de geschillendienst tot de controle op de toepassing van de algemene voorwaarden van VIVAQUA en de controle op de waterprijs."

Dit verzoek is ingegeven door het feit dat BRUGEL al een geschillendienst inzake energie heeft. Deze dienst is bevoegd om bindende beslissingen te nemen en specifieke geschillen met betrekking tot wettelijke teksten te beslechten. BRUGEL is daarom van mening dat een bemiddelingsopdracht niet verenigbaar is met die van een regulator die de bevoegdheid heeft om bindende adviezen uit te brengen.

"Deze bepalingen zullen dus meer samenhang brengen in onze opdrachten en een betere interne werking garanderen binnen onze juridische dienst", voegt Karine Sargsyan eraan toe. "Hoewel dit verzoek in 2018 niet kon worden bevestigd, lijkt deze optie te kunnen rekenen op een politieke consensus en op de steun van de operator VIVAQUA. "

Goedkeuring van de algemene voorwaarden

Al in 2017 merkte de juridische afdeling van BRUGEL op dat de modaliteiten van de algemene voorwaarden van de operator VIVAQUA enigszins gedateerd waren en jarenlang niet waren bijgewerkt. Voor de watersector stemmen deze algemene voorwaarden overeen met het technische reglement en de leveringsvoorwaarden met betrekking tot de facturering en de betalingsplannen. In 2018 heeft BRUGEL zeer intensief voorbereidend werk verricht met VIVAQUA in de vorm van themaworkshops rond deze algemene voorwaarden. Deze fundamentele werkzaamheden zullen leiden tot een voorstel van nieuwe algemene voorwaarden eind 2019.

"In dit opzicht heeft onze dienst een vergelijkende studie besteld van de algemene voorwaarden van verschillende Franse, Waalse en Vlaamse operatoren", legt Karine Sargsyan uit. "Deze vergelijkende studie heeft ons in staat gesteld om juridische leemten op te sporen en te beschikken over concrete elementen om te pleiten voor operationele veranderingen die volgens ons noodzakelijk zijn. Tijdens de voorbereiding van deze studie stelde onze dienst tot zijn tevredenheid vast dat de operator VIVAQUA vastbesloten was om de zaken in de juiste richting te doen evolueren. "

GESCHILLEN

In 2018 won BRUGEL twee opmerkelijke zaken. Eén tegen het collectief ‘Touche pas à mes certificats verts’ (TPCV), en één tegen de leverancier Engie.

"Touche pas à mes certificats verts!"

In 2014 had de vzw ‘Touche pas à mes certificats verts’ (TPCV) beroep aangetekend tegen de tariefmethodologie voor elektriciteit, en in het bijzonder tegen de afschaffing van het principe van compensatie voor installaties met een vermogen van minder dan 5 kVA. In februari 2018 oordeelde het Hof van Beroep te Brussel in het voordeel van de argumenten van BRUGEL. Het Hof oordeelde met name dat de afschaffing van de compensatie de regels voor de verdeling van de bevoegdheden respecteert,tussen de gewesten en de federale staat. Het Hof bevestigde ook dat de handhaving van het principe van compensatie voor de toepassing van het tarief in verband met het gebruik van het transmissienet, een inbreuk zou hebben gevormd op een federale bevoegdheid. Het Hof oordeelde dus dat het besluit van BRUGEL niet discriminerend is en veeleer een einde maakt aan de discriminatie die voordien bestond.

“In het oude systeem werden de ‘klassieke’ consumenten gediscrimineerd ten opzichte van de prosumers op het vlak van de kosten van het distributienet", legt Karine Sargsyan uit. "De prosumers droegen alleen bij aan deze kosten voor de netto afgenomen hoeveelheid energie (na compensatie), ook al hadden zij het distributienet gebruikt voor alle bruto afgenomen hoeveelheden".

Beroep tegen de beslissingen van de Geschillendienst

Tegen de beslissingen van de Geschillendienst kan beroep worden aangetekend bij de Raad van State. Op 24 april 2017 heeft een van de energieleveranciers (Engie) een verzoek tot nietigverklaring ingediend bij de Raad van State tegen de beslissing van de Geschillendienst van BRUGEL van 21 februari 2017. Het jaar 2018 werd gekenmerkt door een uitwisseling van conclusies en pleidooien en het arrest werd in januari 2019 gewezen.

"De Raad van State heeft bevestigd dat de Geschillendienst besluiten kan nemen om ervoor te zorgen dat de leveranciers hun openbare dienstverplichtingen nakomen", legt Karine Sargsyan uit. "Het feit dat de leveranciers procedures opnemen in de algemene voorwaarden weerhield de Geschillendienst er op geen enkele wijze van de naleving van de openbare dienstverplichtingen te controleren."

Voor de Geschillendienst van BRUGEL wordt deze beslissing beschouwd als een beginselarrest. Een andersluidend advies zou zijn legitimiteit in twijfel hebben getrokken.